หลักธรรม​ ​กับ​วิถีพอเพียง

พระราชวิจิตรปฏิภาณ​ ​วัดสุทัศนเทพวราราม​ ​กรุงเทพฯ​ ​บรรยายธรรมเรื่อง​ "การ​ใช้​หลักธรรม​กับ​วิถีพอเพียง" ​เมื่อวันศุกร์ที่​ 14 ​กัน​ยายน​ 2550 ​เวลา​ 12.00-13.00 ​น​. ​ณ​ ​ห้องประชุม​ ​ปรีดี​ ​พนมยงค์​ ​สำ​นักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา

พระอาทิตย์​ใกล้​นักไหม้​ ​ไกล​นักมืด​ "พระอาทิตย์​ใกล้​นักไหม้​ ​ไกล​นักมืด" ​พระ​เจ้า​อยู่​หัว​ ​และ​พระราชวงศ์​ ​เหมือนพระอาทิตย์​ถ้า​เรา​เข้า​ใกล้​นัก​จะ​ไหม้​ ​ยิ่ง​ใกล้​ยิ่งไหม้คือเรา​เย็น​ไม่​พอ​ ​ใคร​อยู่​ใกล้​พระ​เจ้า​อยู่​หัว​ ​ต้อง​เย็นพอ​ ​ความ​สงบเยือกเย็น​ ​ความ​ไม่​โลภ​ ​การแอบอิงที่​ไม่​แอบอ้าง​ถึง​จะ​ทำ​ให้​เรา​ไม่​ไหม้​ ​เรา​ได้​ยินข่าวเสมอว่า​ใครที่​ใกล้​พระ​เจ้า​อยู่​หัว​ ​ชีวิตที่นำ​มา​แอบอ้างหาผลประ​โยชน์​ซึ่ง​ส่วน​ใหญ่​ก็​ไป​ไม่​รอด​

ส่วน​ไกล​นักมืด​ ​คือบางทีพระอาทิตย์ส่องมา​ ​คือพระจริยวัตร​ ​พระราชกรณียกิจ​ ​พระบรมรา​โชวาท​ ​เราคนไทย​ไม่​ค่อยสนใจ​กัน​ ​เรามี​ใน​หลวง​อยู่​ใน​หัวใจ​ ​คือเรารักท่าน​ ​เราบูชา​ไว้​หัวนอน​ ​แต่​เรื่องหัวคิดเรา​ไม่​ค่อย​ได้​เอามา​ใช้​ ​ซึ่ง​ความ​จริง​แล้ว​พระราชประวัติ​ ​พระราชกรณียกิจ​ ​พระบรมรา​โชวาท​และ​พระบรมรา​โชบาย​ใน​ทุกเรื่อง​นั้น​ที่​จะ​ออกมา​เป็น​โครงการอัน​เนื่อง​มา​จาก​พระราชดำ​ริทรงทำ​ด้วย​พระองค์​เอง​เป็น​พระบรมรา​โชบาย​ซึ่ง​แม้ขณะนี้ก็​ไม่​มี​ใครทำ​จริงๆ​

อาตมา​เห็นแต่คนสร้างนโยบาย​ใหม่​โดย​ไม่​เดินตามพระบรม​ ​รา​โชบายพระ​เจ้า​อยู่​หัว​ ​เห็นพรรคการเมืองที่​เกิดขึ้นมา​แต่ละพรรคที่​โฆษณา​อยู่​ใน​ขณะนี้ก็มี​แต่​เรื่องการศึกษา​ซึ่ง​ไม่​ได้​เน้นอย่างพระ​เจ้า​อยู่​หัว​ ​จะ​ทำ​ให้​เด็กมีปัญญา​ให้​มีการศึกษา​เท่า​เทียม​กัน​

แต่​เราลืมไปว่าควรทำ​ครู​ให้​มี​ความ​สามารถ​เท่า​เทียม​กัน​ ​เรา​ไม่​ทุ่มเทเพื่อ​ให้​องค์กรครูมีคุณภาพ​ ​แต่​ไปทำ​ด้านกายภาพ​เพราะ​ด้านคุณภาพ​ไม่​มีผลประ​โยชน์ซ้อน​ ​การสร้างอาคารสถานที่ต่างๆ​ ​มีผลประ​โยชน์ซ้อน​ ​แต่การมาพัฒนาคน​นั้น​ไม่​เกิดประ​โยชน์​ใน​ด้าน​ส่วน​ตัว​

เรา​จึง​ไม่​เห็นพระบรมรา​โชบาย​ใน​การ​ช่วย​ชาติที่​เอามา​ใช้​ปฏิบัติ​กัน​ ​เช่น​ ​เศรษฐกิจทฤษฎี​ใหม่​ ​ไม่​ค่อยมี​ใครทำ​ทั้งๆ​ ​ที่​เรารัก​ใน​หลวง​ ​เดินเทิดพระ​เกียรติ​จะ​เดินทำ​ไมอาตมา​ไม่​เข้า​ใจ​ ​เคยถาม​ใน​หลวง​หรือ​เปล่าว่าอยาก​ได้​อย่าง​นั้น​หรือ​เปล่า​ ​จนสมเด็จพระนางเจ้าฯ​ ​พระบรม​ ​ราชินีนาถ​ ​ได้​ตรัสว่า​ ​"​ความ​จริงเรื่องป่า​ไม้​ ​ข้าพเจ้าก็ขอมาตั้งแต่​เป็น​พระราชินี​ใหม่ๆ​ ​แต่ก็​ยัง​ไม่​เคย​ได้​จาก​รัฐบาล​และ​ประชาชน"

จนแก่​แล้ว​พระชนมพรรษา​ 75 ​พรรษา​แล้ว​ ​ปลูกไปเถอะ​ไม่​ว่า​จะ​เป็น​ต้นอะ​ไร​ ​นี่คือสิ่งที่​เราดูพระ​เจ้า​อยู่​หัว​ ​ของเรา​และ​ระบบเศรษฐกิจพอเพียง​ใน​เชิงปฏิบัติมีหลายเชิง​ ​พอเพียงอย่างแรก​ ​คือ​

หว่านพืชเช่น​ใด​ย่อม​ได้​ผลเช่น​นั้น

1) ​ยอมรับเรื่องบุญทำ​กรรมแต่ง​ ​บางคน​ไม่​ยอมรับ​เป็น​ความ​คิดที่ผิดนำ​ไปสู่การทุจริต​และ​ฉ้อฉล​ ​ต้อง​เข้า​ใจเรื่องบุญทำ​กรรมแต่งเสียก่อน​ "กรรมลิขิตชีวิตของตน​ ​ยากดีมีจนสุดแต่วิถี​ ​กฎแห่งกรรมคือทำ​ดี​ ​ได้​ดี​ ​ทำ​ชั่วก็มี​แต่รับผลเลวทราม" ​ใครทำ​มา​จาก​ชาติที่​แล้ว​จิตเราสั่งสม​ความ​ดีชั่ว​ ​บุคคลหว่านพืชเช่น​ใด​ย่อม​ได้​ผลเช่น​นั้น​ ​ทำ​กรรมดีก็​ต้อง​ได้​รับผลดี​ ​ทำ​กรรมชั่วก็​ได้​รับผลชั่ว

แต่​แปลกตรงที่คนทำ​กรรมชั่ว​ไม่​ยอมรับผลกรรมชั่วที่ทำ​ ​ต้อง​ตี​ความ​ให้​ถูก​ต้อง​ ​คนทำ​กรรมชั่วทำ​อย่างไร​ให้​เขา​ยอมรับผลของการทำ​กรรมชั่ว​ ​ไม่​ใช่​เอากระบวนการต่างๆ​ ​มา​แก้กรรมชั่ว​ (อย่างภิกษุบางรูปที่อ้างว่าตัดกรรม​ได้​อย่าง​นั้น​ผิด) ​ต้อง​สอน​ให้​คนยอมรับกรรมชั่ว​

2) ​เมื่อทำ​กรรมดี​แล้ว​ได้​ดีอะ​ไร​ ​ต้อง​รู้ผล​จาก​กรรมดี​ด้วย​ ​ปลายเหตุบอกต้นสาย​ ​เมื่อเรา​ได้​รับปลายเหตุที่ดี​ต้อง​สาวไปหาต้นสายว่า​เหตุที่ดีอันนี้​ได้​รับ​จาก​อะ​ไร​ ​ถ้า​รู้สิ่ง​นั้น​แล้ว​ก็​จะ​ได้​ทำ​กรรมดีต่อๆ​ ​กัน​ไป​ ​เช่น​ ​พ่อแม่รวยมา​เพราะ​ "ขยัน​ ​อดทน​ ​ประหยัด​ ​ซื่อสัตย์​ ​พัฒนาฝีมือ" ​นี่​เป็น​ผลมา​จาก​กรรมดี​ 5 ​กระบวนการ​

ถ้า​จะ​ต่อยอดก็​ต้อง​ "ขยัน​ ​อดทน​ ​ประหยัด​ ​ซื่อสัตย์​ ​พัฒนาฝีมือ" ​ต่อยอดไป​ ​ถ้า​กรรมชั่วอย่าทำ​ ​นรกเรียก​เป็น​ขุม​ ​คุกเรียก​เป็น​แดน​ ​สมัยก่อนเรียก​ "จับตัวไปที่ขุมขัง" ​เดี๋ยวนี้​เป็น​ "คุมขัง"

แม้​แต่​เด็กก็​ยัง​เอาน้ำ​ร้อนไปสาดหน้า​เขา​ ​บอกว่าพ่อ​ (ฉัน) ​ใหญ่​ ​พอเรื่อง​ถึง​พ่อ​ ​บอกว่า​เด็กทะ​เลาะ​กัน​ปรับสัก​ 500 ​บาทก็จบ​ ​มัน​ไม่​จบหรอก​เพราะ​เขา​เป็น​ผู้​เสียหาย​ ​แต่​แทนที่​จะ​สอน​ให้​ลูกว่าการระงับดับโทสะ​ ​อยู่​ใน​สังคม​ต้อง​ควบคุมโทสะจริต​ให้​อยู่​ ​และ​เมื่อผิด​ต้อง​ขอโทษ​ ​ถ้า​เขา​ขอโทษ​ต้อง​รู้จัก​ให้​อภัย​ ​แต่​ไม่​มีอย่าง​นั้น​ ​ยิ่งรู้ว่าพ่อแม่พวกมาก​ใหญ่​มากก็ยิ่งลำ​พองมากก็ยิ่งก่อ​ความ​รำ​คาญมาก​ใน​สังคม​จะ​เป็น​แบบ​นั้น​ ​เวลาที่​เรา​เกิดมา​เป็น​มนุษย์ขอ​ให้​ยอมรับผลกรรมที่​เราทำ​ ​ดูกรรมดีกรรมชั่ว

คนมีอายุยืน​เพราะ​ไม่​ชอบปลงชีวิตสัตว์​ ​ใครมีอายุยืนไหว้​ได้​เป็น​คนใจ​ไม่​ร้ายชาตินี้​จึง​มีอายุยืนยาว​ ​จะ​จน​หรือ​มี​เป็น​อีกเรื่องหนึ่ง​ ​อายุสั้นแสดงว่าชาติที่​แล้ว​ฆ่าสัตว์​ใหญ่​ไปเยอะๆ​ ​รวม​ทั้ง​มนุษย์ที่​เป็น​คนดี​ ​มีบุญ​ ​มีบารมี​ ​ไปฆ่า​เขา​ทำ​ไม​ ​มา​ถึง​ชาตินี้​ยัง​ลืมตามองดู​โลก​ไม่​ถึง​ 24 ​ชั่วโมงตาย​

คนมีอายุยืน​ ​ไม่​ปลงชีวิตสัตว์

พระพุทธเจ้าท่านตรัส​ไว้​เรา​ไปทำ​กรรม​ไว้​ดี​หรือ​เลวก็​เป็น​ผู้​รับมรดกกรรม​ "คนมีอายุยืนยง​เพราะ​ไม่​ปลงชีวิตสัตว์​" ​มาชาตินี้​เรา​ไม่​รู้ว่า​เคยปลงอะ​ไร​ไว้​ ​ปล่อยปลาปล่อยไปเถอะหน้าคลองหาปลามาปล่อย​เข้า​เถอะ​ ​เล็ก​นักก็​ไม่​ได้​น้ำ​แรง​ ​ดู​ด้วย​ว่า​จะ​ปล่อยปลาอะ​ไร​ ​เต่าอย่า​ไปปล่อย​เพราะ​ไม่​มีตลิ่งตะกายอย่าปล่อยมันไปตาย​ ​ปล่อยวัวปล่อยควาย​เขา​ไม่​เลี้ยงดู​เป็น​โรคภัยไข้​เจ็บตายก็​จะ​กลาย​ ​เป็น​บาป​ ​ทำ​บุญอย่าชุ่ย

คนร่ำ​รวยทรัพย์สมบัติ​เพราะ​ชอบบำ​เพ็ญทาน​ ​ใน​หลวงรวยแบบที่คนอยาก​ให้​แต่ท่าน​ไม่​อยาก​ได้​ ​ท่านเคยสังเกตเวลา​ใน​หลวงเสด็จ​ ​ถ้า​เป็น​แบ๊งสิบแบ๊งร้อยรับหมดเหมือนเด็ดใบไม้​ ​แต่​ถ้า​เป็น​แสน​เป็น​ล้าน​ต้อง​นำ​ความ​กราบบังคมทูลฯ​ ​ต้อง​ส่งตำ​รวจหลวงมาสืบ​ ​ต้อง​ดูว่า​ได้​มา​จาก​ไหน​ ​ได้​มาอย่างไร​ ​ประสงค์อะ​ไร​ ​ต้อง​การรูปถ่าย​หรือ​ไม่​ต้อง​การ​ ​ออกโทรทัศน์​หรือ​เปล่า​ ​แม้​แต่พระก็​ยัง​สืบว่าที่พระคุณเจ้า​จะ​ถวาย​นั้น​เพื่ออะ​ไร​ ​เอาชื่อท่านไปแอบอ้างเพื่อระดมเงิน​ต้อง​การออกโทรทัศน์​เดี๋ยวนี้​ไม่​รับ​ ​พระ​เจ้า​อยู่​หัว​ ​อยาก​ให้​พระคุณเจ้า​ช่วย​กัน​เทศน์​ให้​ประชาชนมีปัญญา​เกี่ยว​กับ​คำ​สอนของพระพุทธเจ้า​

หลักเศรษฐกิจพอเพียง

ใน​ปี​ 2539 ​เกิดพระมหาชนก​ใน​วาระครองราชย์​ 50 ​ปี​ ​ตั้งแต่​นั้น​มาคำ​ว่า​ "​เศรษฐกิจพอเพียง" ​เกิดขึ้น​ 1) ​รู้​ความ​จริง​ 2) ​ประจักษ์​ใน​สังคมที่พระองค์ทรงดู​อยู่​ 3) ​สอนเราว่า​เรื่องหน้าตา​ ​อย่า​เอามาบวก​กับ​การทำ​หน้าที่​ ​ต้อง​ตี​ความ​อย่าง​นั้น​ ​เรียกว่าสอน​ให้​ปิดทองหลังพระ​

คนที่ร่ำ​รวยสมบัติ​เพราะ​ชอบบำ​เพ็ญทาน​ ​จน​เพราะ​ไม่​ยอมบำ​เพ็ญทาน​ ​คนมีอายุยืนแต่จน​เพราะ​ไม่​ฆ่าสัตว์​แต่​ไม่​ค่อยบำ​เพ็ญทาน​ ​คนมียศถาบรรดาศักดิ์​เพราะ​ชาติที่​แล้ว​ไม่​ขี้อิจฉา​ ​ยินดี​ ​ส่งเสริม​ผู้​อื่น​ ​อย่า​ไปน้อยใจ​ ​อย่า​ไปอิจฉา​ ​เกิดมา​ ​สวยมาหล่อ​เพราะ​ชาติที่​แล้ว​ไม่​ขี้​โกรธ​ ​ปฏิบัติต่อพ่อแม่ดี​ ​ทำ​บุญมากน้อย​ให้​ดี​ใจยิ้มแย้ม​เข้า​ไว้​อย่าหงุดหงิดหน้านิ่วคิ้วขมวดเกิดชาติหน้า​จะ​ได้​หล่อรวย​แล้ว​หน้าตา​ไม่​ดีก็​แย่

ดูอย่าง​ใน​หลวงใครก็อยากถ่ายรูป​ ​บางคนรวยจริงแต่​ใคร​ไม่​อยากถ่ายรูป​ ​คน​ไม่​รวยแต่ดันสวย​ ​ก็​แสดงว่า​เคยทำ​บุญ​ด้วย​ความ​ยิ้มแย้มแจ่มใสตัวบุญ​จะ​ดึง​ ​เดี๋ยว​เป็น​นางงามจักรวาล​ ​เดี๋ยว​จะ​รวยขึ้น​ ​คน​ไม่​มี​โรคภัย​เพราะ​ไม่​ทรมานสัตว์​เกิดมา​จะ​ไม่​ง่อยเปลี้ยเสียขา​หรือ​ไม่​มีอุบัติ​เหตุ​ ​ที่​เกิดอุบัติ​เหตุอย่านึกว่าประมาท​ ​ถ้า​เกิดมาพิการแสดงว่ากรรมตามทัน​ ​กรรม​จะ​ให้​ผล​ถ้า​ไม่​ตนเองก็ลูก​หรือ​อีกหน่อยเกิดอุบัติ​เหตุ​จะ​ตายก็​ไม่​ตาย​ต้อง​ทนทรมาน​

ฉะ​นั้น​ ​ชาตินี้​เรา​ไม่​รู้ก็ควรหมั่นสร้างบุญ​ไว้​ ​อย่างเช่น​ ​บริจาคเงินสร้างโรงพยาบาล​ ​ซื้ออุปกรณ์ด้านการแพทย์​ ​คนชื่อเสียง​ไม่​วิบัติ​เพราะ​รักษาศีล​ ​ใน​โลกใบนี้กฎหมายก็อีกแบบแต่กระบวนการศีลที่ทำ​ให้​ชื่อเสียงวิบัติ​ ​อย่างเช่น​ ​การผิดศีล​ ​ยิ่ง​ได้​ ​สิ่งต่างๆ​ ​จาก​ปาณาติบาท​ ​อทินนาทาน​ ​กา​เมสุมิจ​ ​ฉาจาร​ ​การพูดโกหกมดเท็จ​ ​การดื่มสุรา​เมรัยประกอบธุรกิจ​ใน​ด้านนี้ก็​ต้อง​ชื่อเสียงวิบัติ​ ​ส่วน​เราที่​ไม่​วิบัติ​เพราะ​เป็น​คนรักษาศีล​จึง​ทำ​มาหากิน​กับ​กฎหมาย​ ​ลึกๆ​ ​เป็น​ผู้​รักษาศีล​ทั้ง​นั้น​ ​แต่รักษาศีลก็​ต้อง​มีองค์ประกอบ​อื่นๆ​ ​เช่น​ ​อายุยืน

อย่างอาตมาชาติที่​แล้ว​อาจชอบรักษาศีลแต่​ไม่​ชอบบำ​เพ็ญทาน​ ​มาชาตินี้​ได้​เป็น​พระ​แต่จน​ ​ปัจจัย​ถึง​มือก็​ต้อง​มีคนมาขอแสดงว่า​เรา​จะ​ได้​บุญ​แล้ว​ ​ชาติหน้า​จะ​ได้​ดีรักษาศีลชื่อเสียง​จะ​ได้​ดี​ ​ทำ​บุญก็​ต้อง​หน้าตาดี​แก้​เคล็ดของเรา​ไป​ ​นี่​เป็น​เรื่องจริง​ ​คน​ไม่​ถูกติฉิน​เพราะ​ไม่​ใส่​ร้ายป้ายสี​ผู้​อื่น​ ​ชาตินี้​ไม่​ถูกคดี​ความ​อันเกิดมา​จาก​การ​ใส่​ร้าย​ ​เพราะ​ชาติที่​แล้ว​ไม่​เคย​ใส่​ร้ายป้ายสีคนดี​ ​คนมีบารมี

พระพุทธเจ้าท่านสอนเมื่อเรื่องราวจบแต่ละ​เรื่องท่านบอก​ถึง​กรรม​ ​คนมีบริวารดาษดื่น​เพราะ​มี​เมตตามี​ผู้​คนห้อมล้อม​ ​การกรวดน้ำ​เป็น​เครื่องบ่งบอกทำ​ให้​เรามีพันธมิตร​ทั่ว​จักรวาล​ ​เป็น​ศาสนา​เดียว​ใน​โลกที่ผูกมิตร​กับ​ผี​ ​ท่าน​ไม่​เสียชีวิตแต่​เล็ก​เพราะ​ผีบ้านผี​เรือนคือพ่อแม่ท่าน​ ​ไม่​ตาย​เพราะ​เทวดาคุ้มครอง​ ​กัลยาณมิตร​เพราะ​เรา​เลือกมา​จาก​ชาติที่​แล้ว​ก็ติดตัวมา​ใน​ชาตินี้​ "คนปรานี​ ​ผีรักษา​ ​เทวดาคุ้มครอง"

คนมีปัญญา​เพราะ​ชอบฟัง​ ​ฟังเทศน์ฟังธรรม​ ​ใครฟังมากก็​ได้​ปัญญามาก​ ​ฟังสิ่งไร้สาระก็ปัญญาน้อย​ ​บันเทิงมากปัญญาก็น้อย​ ​นี่คือ​ให้​เรารู้จักบุญทำ​กรรมแต่ง​ "มีอะ​ไรน้อยกว่า​เขา​อย่า​เศร้าสร้อย​ ​ได้​อะ​ไรน้อยกว่าอย่า​เศร้าหมอง​ ​เห็น​เขา​ได้​เขา​มีอย่างที่ปอง​ ​เราก็​ต้อง​ศึกษาอย่าน้อยใจ​ ​บางอย่าง​ได้​เพราะ​บุญหนุนนำ​ส่ง​ ​บางอย่าง​ได้​ตามประสงค์คนส่ง​ให้​"

อย่างเช่น​ ​ส่งเสริมคนยิ่งมีตำ​แหน่ง​ใหญ่​โต​ ​ก็ยิ่ง​ต้อง​ส่งเสริม​เข้า​ไว้​ ​สังคหวัตถุธรรมมี​ความ​จำ​เป็น​ 1) ​ทานคือการ​ให้​ 2) ​ปิยวาจา​ ​พูด​จา​กัน​ดีๆ​ 3) ​อรรถจริยา​ ​มีงานอะ​ไรไปร่วม​กัน​ไม่​น้ำ​เงินก็​ ​น้ำ​แรง​ 4) ​สมานัตตตา​ ​วางตน​ให้​เหมาะสม​ "บางอย่าง​ได้​เทวดาฟ้าอวยชัย" ​พ่อแม่​จาก​อดีตชาติที่​แล้ว​เราทำ​ดีต่อท่าน​ ​ท่านก็ดู​แลลูกอย่างเราข้ามภพข้ามชาติ​

ทุกวันนี้ที่ท่านทำ​อะ​ไรต่างๆ​ ​สำ​เร็จ​อยู่​รอดปลอดภัยมา​จาก​บุญ​และ​เทวดา​ช่วย​ (ที่​เขา​ไม่​ให้​เห็น​เพราะ​นรกเห็น​แล้ว​บ้า​เทวดา​เห็น​แล้ว​คลั่ง) ​ต้อง​แข่งขันทางด้านปัญญา​แล้ว​ปัญญา​จะ​ช่วย​ ​เรา​ ​ถ้า​ขี้​เกียจอ่าน​ ​ขี้​เกียจศึกษา​ ​ขี้​เกียจฟัง​แล้ว​จะ​โทษใคร

เศรษฐกิจพอเพียงเริ่ม​จาก​รากฐานบุญทำ​กรรมแต่ง​ ​แล้ว​มาปัจจุบันนี้​ต้อง​เชื่อ​ใน​หลวง​ ​ท่านตรัสว่า​ ​"​ความ​สุข​ความ​เจริญอันแท้จริง​นั้น​หมาย​ถึง​ความ​สุข​ความ​เจริญที่บุคคลแสวงหามา​ได้​ด้วย​ความ​เป็น​ธรรม​ ​ทั้ง​ใน​เจตนา​และ​การกระทำ​ไม่​ใช่​ได้​มา​ด้วย​ความ​บังเอิญ​ ​หรือ​ด้วย​การแก่งแย่งเบียดบังมา​ ​จาก​ผู้​อื่น"​

ทำ​งานแบบเศรษฐกิจพอเพียง

ท่านสอน​ให้​เราทำ​งานแบบเศรษฐกิจพอเพียง​ ​ความ​สุข​ความ​เจริญที่​แท้จริง​นั้น​คือรากฐานการ​ให้​ผลแท้จริงอย่าหลอกตนเองอย่าหลอกสังคม​ ​แสวงหามา​ได้​ด้วย​ความ​เป็น​ธรรม​ทั้ง​ใน​เจตนา​และ​การกระทำ​ ​ไม่​ใช่​ได้​มา​ด้วย​ความ​บังเอิญ​หรือ​แก่งแย่งเบียดบังมา​จาก​ผู้​อื่น​ ​ยศตำ​แหน่งก็​เช่น​กัน​ได้​เพราะ​ความ​บังเอิญพ่อแม่​เป็น​ใหญ่​ก็​เลย​ได้​มาบังเอิญ​ ​หรือ​แย่งขัดขา​ผู้​อื่น​ให้​ล้มนั่น​ไม่​ใช่​ความ​สามารถ​ที่​แท้จริง​ ​ใน​หลวงท่านสอนเศรษฐกิจพอเพียง​ใน​ด้านหน้าที่การงาน​และ​ความ​สุข​ ​แล้ว​เรา​เจตนาการกระทำ​เป็น​ธรรม​หรือ​ไม่​ ​บังเอิญ​หรือ​ไม่​ ​เอามา​จาก​ใคร​หรือ​เปล่า​ ​กีด​กัน​ใคร​ไม่​ให้​ขึ้น​ ​ขัดขา​ใคร​ให้​ล้ม​หรือ​เปล่า​ ​สำ​รวจดูทุกวัน​ ​ลาภ​ต้อง​ไม่​ใช่​ได้​มา​ด้วย​โลภ​หรือ​โฉบขโมยแบบอีกา​ ​เงินทองที่​เป็น​ปัญหาทุกวันนี้​เพราะ​โฉบขโมยแบบอีกา​ ​คือ​ ​ฉ้อฉล​ ​ฉกชิง​ ​จึง​มีกระบวนการหลายอย่าง​และ​ไม่​ใช่​สุขที่​ ​แท้จริง​ ​เห็นบ้านไม้สัก​ทั้ง​หลังเอามา​จาก​ไหน​ ​มาอย่างไร​ ​นอนอย่างไร​ ​ต้อง​รู้สิ่งที่มี​ ​ใจ​จะ​บอกทีที่ที่​ได้​มา

เศรษฐกิจพอเพียง​ใน​การแสวงหายศ​ต้อง​ไม่​ได้​มา​ด้วย​ความ​อิจฉาขัดขากล่าวหาบีฑา​เขา​ ​เป็น​เศรษฐกิจพอเพียง​ใน​เรื่องยศ​ซึ่ง​จำ​เป็น​ ​สรรเสริญ​ต้อง​ไม่​ได้​มา​ด้วย​การจ้าง​ (ลิ่วล้อ) ​บางคน​ได้​การสรรเสริญ​เพราะ​ประชาสัมพันธ์ตนเอง​หรือ​เพราะ​เลี้ยงลูกน้อง​

แต่พระพุทธเจ้าท่าน​ไม่​ได้​ไปจ้างใคร​ ​แต่​ได้​รับการสรรเสริญ​ด้วย​ความ​จริง​ ​สุข​ต้อง​ไม่​ได้​มา​เพราะ​ฉวยฉ้อ​ ​มนุษย์​ต้อง​การลาภ​ ​ยศ​ ​สรรเสริญ​ ​สุข​ ​แต่​ใน​กระบวนการ​นั้น​เป็น​ธรรม​หรือ​ไม่​เจตนาดี​ไหม​เป็น​เศรษฐกิจพอเพียง​หรือ​ไม่​ ​ถ้า​กระบวนการเรา​เอามา​จาก​ใน​หลวง​นั้น​สุดยอด​ ​มีคุณค่า​ ​ไม่​มี​ใคร​ใน​โลกเสมอเหมือน​ ​ทรงแสดง​ให้​เห็นทุกเรื่องที่​เรา​ไม่​เคยมองเห็น​

ใน​โอกาสที่ท่าน​ทั้ง​หลาย​ได้​มาฟังเทศน์ฟังธรรมฟัง​ความ​คิดเห็น​ ​ก็​เพื่อ​ให้​ใจสงบ​ ​เกิดพลังปัญญา​ ​ร่างกายก็​จะ​ไม่​ทรุดโทรม​ ​ปัจจุบันที่ทรุดโทรม​เพราะ​กิ​เลสมารบกวน​ ​ความ​ปรารถนา​จาก​ลาภ​ ​ยศ​ ​สรรเสริญ​ ​สุข​ ​โดย​ไม่​เป็น​ธรรม​ด้วย​ ​การก้าวล้ำ​ผู้​อื่น​โดย​ไม่​ยืน​อยู่​บนกฎเกณฑ์ของ​ ​บุญทำ​กรรมแต่ง​ ​ทำ​ให้​มนุษย์อายุสั้น​ ​ทุกข์​ใจ​ ​ไร้​ความ​สุข​ ​และ​ก่อ​ความ​รำ​คาญแก่ชาวโลก